Q10 in de spotlight

Q10 heeft meer te bieden dan je waarschijnlijk dacht....

Wat is Q10?

Q10 is een coenzym.

Een co-enzym is een stof die nodig is voor de werking van enzymen in ons lichaam. Ze werken samen met deze enzymen, maken of versnellen chemische reacties in het lichaam, zonder zelf te veranderen.

Q10 wordt daarom ook wel CoQ10 genoemd

Een co-enzym is vaak afgeleid van vitamines of andere voedingstoffen

Wat doet Q10?

Q10 heeft twee belangrijke functies:

Energieproductie: het zorgt voor de productie van ATP, de belangrijkste energiebron in de cel. Je kunt zeggen dat Q10 helpt om voeding om te zetten in energie.

Het is een sterke antioxidant, doordat het vrije zuurstofradicalen wegvangt, zodat deze geen schade aan cellen kunnen veroorzaken.

Hoe komt het lichaam aan Q10?

CoQ10 wordt van nature aangemaakt in het lichaam door samenvoegen van tyrosine en mevalonate.
Je krijgt het ook via voeding binnen.

Het wordt aangetroffen in vis (zalm, tonijn),

orgaanvlees, vlees, gevogelte, noten en

plantaardige olien (pinda’s)

Hoe komen we aan een Q10 tekort?

Door verminderde aanmaak in het lichaam

De aanmaak in het lichaam neemt af met de leeftijd. In het hart wordt bij iemand van 70 jaar 57% minder Q10 gevonden in de spier dan bij een 20 jarige.
Het vermogen om ubiquinon (de inactieve vorm van Q10) om te zetten naar actieve ubiquinol gaat vanaf ons 40^ste levensjaar achteruit
De aanmaak kan ook geremd worden door bijv. statines.
Sommige mensen hebben een genetisch defecten in de Q10 synthese

Door verminderde intake

Q10 wordt in de voeding aangetroffen, met name in orgaanvlees, maar ook normaal vlees, soya olie, sardientjes en pinda’s. Je moet ongeveer 30 mg per dag intake om aan je dagelijkse intake te komen.

Door een verhoogde vraag naar Q10

bij aandoeningen zoals diabetes, hartziekten, kanker, Parkinson

Hoeveelheid Q10 per 100 gram
Makreel 6,75 mg
Hart 11,3 mg
Vlees. 3,1 mg
Kip. 1,4 mg
Soya melk 0,25 mg
Broccoli. 0.7 mg
Pinda’s. 2,6 mg

www.wenmd.com

Q10 en migraine

Mitochondriën lijken een rol te spelen bij migraine.
Onderzoek van 32 patiënten, waarbij men 1dd 150mg kreeg. Na 1 maand was de reductie in aantal dagen met migraine 13%, echter na 3 mnd suppletie was dit 55%. (7,3 dgn naar 2,9 dgn migraine)
Er werden geen bijwerkingen gemeld

Q10 en Hart en Vaatziekten

De hart cel heeft een hoge concentratie aan Q10.
Meerdere studies tonen aan dat suppletie van Q10 bewezen zinvol is bij behandeling van hartfalen, mitralisklep prolaps, stress induced hartdysfunctie. Advies is 1dd 100mg.
Een grote studie 1985-1993 met 424 pt met verschillende vormen van hartproblemen (HT, hartfalen, cardiomyopathie, klep lijden.) laat een significante verbetering in ejectie fractiezien. 58% had verbetering na toediening en 43% kon hartmedicatie afbouwen of stoppen.
Q10 verlaagd de workload van het hart, wat helpt bij mensen met congestief hartfalen
Q10 kan helpen bij het verlagen van de bloeddruk
Q10 preventief gegeven bij mensen die een hartoperatie (zoals bypass chirurgie) ondergaan, kan de kans op schade door vrijkomen van vrije zuurstofradicalen bij deze ingreep verlagen.

Q10 en statines

Statines verlagen de CoQ10 concentratie in het bloed met wel 20-40% afhankelijk van de dosering van de statines

De oorzaak is dat de statines de cholesterol aanmaak remmen via het remmen van de mevalonate pad. Door het nemen van statines wordt er dus minder melanovate aangemaakt, wat één van de bouwstenen is van CoQ10.

Q10 en Dupuytren

Case study: bij 1 patient verdween de Dupuytren in zijn hand na 3 jaar suppletie.
In een onderzoek in nederland bleek dat 52% mensen een positief effect bemerkten op de Dupuytren na het nemen van Q10.

Q10 en diabetes type II

Oxidatieve stress lijkt een grote rol te spelen in het ontstaan van type 2 Diabetes en de hier bij komende complicaties
Een verminderde mitochondriaal metabolisme speelt hierbij een rol
Bij diabeten met een Q10 deficiëntie ziet men mogelijk meer endotheliale schade en tevens een verhoogde insuline resistentie
Door suppletie van Q10 bij DM type 2 kun je de schade ontstaan door oxidatieve stress verminderen en de mitochondriale functie verbeteren.
Studies laten verbetering glycemische controle zien, verlagen plasma insuline, verlagen bloeddruk, verbeterde endotheliale functie na 3 maanden behandeling bij mensen mt DM type 2.

Q10 en Kanker en Chemotherapie

Studie bij 32 pt met hoog risico borstkanker: liet zien dat veel mensen een deficiëntie hadden van coQ10. Pt kregen 90 mg Q10 , naast vit C, vit E, beta caroteen en selenium en omega 3 en 6. Geen pt hadden toename van uitzaaiingen, geen overlijden.
Uit een studie bij mensen met een melanoom bleek dat deze mensen een significant lagere concentratie hadden van Q10 in het bloed dan de controle groep. Dit bleek een voorspeller te zijn van het optreden van uitzaaiingen.
Tevens lijkt de suppletie met Q10 van mensen die Tamoxifen krijgen voor de behandeling van postmenpausale borstkanker, de hyperlipidemie die door deze hormoontabletten wordt geïnduceerd te remmen.
Het lijkt een rol te spelen bij remmen schade op het hart van chemotherapie. 1dd 100mg

Q10

en de hersenen

De mitochondriale functie neemt af bij het ouder worden. Dit kan ook leiden tot het afsterven van hersencellen en lijkt een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van Parkinson en Alzheimer.
In Parkinson patiënten blijkt de Q10 concentratie in de mitochondriën van rode bloedplaatjes en in de substantia nigra in de hersenen significant lager te zijn.
Oxidatieve stress lijkt een rol te spelen bij Parkinson
De hersenen zijn erg gevoelig voor oxidatieve stress
Door oxidatieve stress komen er stoffen vrij die schade aan geheugen, cognitie en andere vitale functies kan veroorzaken.
Dierenstudies laten zien dat Q10 de progressie van Alzheimer en Parkinson kan remmen.

Q10 en ....

Voorkomen spontane abortus

- Er lijkt een correlatie tussen laag Q10 en spontane abortus. Dit lijkt te maken te hebben met een toename van contractiliteit van de uterus spier mn in het 3^de trimester. Bij verhogen Q10 nam deze activiteit af.

Verbeteren vruchtbaarheid

- Dit heeft te maken doordat de kwaliteit van de eieren en sperma afneemt als gevolg van oxidatieve stress. Q10 kan dit remmen door zijn antioxidante werking. Het kan worden toegedient in de behandeling bij IVF
- Een review van 5 studies laat een pregnancy rate van 29% zien versus 14% in de controle groep.
- Suppletie van < 3mnd liet geen effect zien op de sperma beweeglijkheid en concentratie. Echter suppletie van 6 mnd 200-300mg/dag liet een verbetering van de kwaliteit zien.

Verlagen van de kans op klachten van het tandvlees.

Q10 helpt de kans op huidveroudering en huidverdunning tegen te gaan. Minder schade door UV straling.

Verbetering van de sportperformance

- - Q10 verbeterd de energie van de spier, en verlaagt de oxidatieve stress. Het geeft ook minder vermoeidheid na sporten

En nog meer…

Hoe Suppleren?

De aanbevolen dosering is niet duidelijk en lijkt af te hangen van de indicatie
- Aanbevolen dosering heeft een range van 100-3000 mg per dag.
- Bij hartfalen is het advies 1dd100-200mg bij hartfalen
- Bij Parkinson wordt wel tot 1200mg per dag gegeven.
Omdat het een vet oplosbare stof is, is het het beste om Q10 in te nemen bij een maaltijd
De kans op bijwerkingen zijn laag.
- Bijwerkingen beschreven bij > 600mg suppletie per dag. Deze waren misselijk, diarree, verminderde eetlust en maagklachten
Normaalwaarde is 0.7-1 mcg/mL in het bloed.
- Let op de concentratie in het bloed zegt niet alles.
Waarschuwing:
- Q10 kan de bloed verdunnende werking van warfarine remmen. Hierdoor zou er dus een verhoogde kans kunnen zijn op een bloedstolsel.
- Q10 wordt niet aanbevolen bij kinderen.
- Als het wordt gegeven bij chemotherapie dan is het advies om dit in overleg te doen met behandeld arts.

Ubiquinon versus Ubiquinol

Er zijn in de winkel en online twee vormen van Q10 te koop:
Ubiquinon is de inactieve vorm van Q10 en wordt in het lichaam eerst omgezet in de actieve vorm Ubiquinol, welke dan in deze vorm zijn werk kan doen.
Ubiquinol is CoQ10 en noemt wel ook wel de geoxideerde vorm. Deze vorm hoeft niet meer door je lichaam te worden omgezet en kan gelijk zijn werk doen. Dit kost je lichaam dus minder energie.

Literatuurlijst

Wil je meer weten?

Vragen of Aanvullingen?

bertleff@be-healthy.nu